Temari (in het Japans geschreven als てまり) - “te” betekent hand en “mari” betekent bal - is een oude volkskunstvorm.
De Japan Temari Association beschrijft de geschiedenis van Temari als afkomstig van Kemari (een soort voetbal-/kickbalspel), dat oorspronkelijk uit China kwam tijdens de Asuka-periode (538 tot 710).
De ballen werden oorspronkelijk gemaakt van hertenhuid. Tijdens de Edo-periode (1603 tot 1867) ontwikkelden vrouwen aan het koninklijk hof Kemari tot Onna Mari (wat later Temari werd) en maakten ze felgekleurde ballen voor de kleine meisjes.
Er ontstonden meer rustige spelletjes waarbij Temari werd gerold en gegooid.
De dames gebruikten het maken van Temari ook als een gelegenheid om hun kagari (kagari betekent “steek”, zelfstandig naamwoord en werkwoord) te perfectioneren en te laten zien (zelfs te wedijveren), om de aandacht en gunst van hun favoriete prinsen te winnen.
Van de kunst ging van hogere klasse naar de 'gewone' bevolking
Temari werden aanvankelijk gemaakt met kakagari (steken met zijden draden) en waren voorbehouden aan de hogere klassen. Toen katoenen draden echter gemakkelijker verkrijgbaar werden, begonnen gewone mensen ze te maken met katoen (en andere materialen zoals linnen, wol, enz.). Hierdoor konden temari door veel vrouwen in alle delen van Japan worden gemaakt (en werden ze geliefd speelgoed voor kinderen), en ontwikkelde elke prefectuur of regio zijn eigen herkenbare en bekende stijl, gebaseerd op de lokale cultuur en materialen. Temari is een traditionele, zeer artistieke cultuur en vaardigheid, waarbij elk ontwerp de unieke kenmerken van de vrije ideeën en creativiteit van de maker laat zien. (Met dank aan de Japan Temari Association)
Het maakproces
Temari werden/worden gemaakt van eerder gebruikte materialen: afgedankte kleding en huishoudelijke artikelen werden uit elkaar gehaald en zoveel mogelijk werden de stukken stof en draden bewaard en hergebruikt (voor vele doeleinden). Er werd ook gebruik gemaakt van materialen uit de natuur. Het vroegst bekende materiaal was waarschijnlijk hertenhuid, gevuld met dennennaalden en vervolgens aan elkaar genaaid. Later werden stukken stof gebruikt. Ongeacht het materiaal is het proces hetzelfde: een vulling wordt tot een bal gevormd, vervolgens omwikkeld met stroken stof en daarna met draad. De bal werd stevig aan elkaar genaaid (er wordt gezegd dat de ballen zo strak werden omwikkeld en genaaid dat ze echt konden stuiteren).
Temari konden ook rammelen
Het werd een traditie dat temari die als speelgoed werden gemaakt, in het midden wat rijst, kiezelstenen enz. bevatten, zodat ze konden rammelen; moderne exemplaren hebben soms een belletje of iets dergelijks in het midden voor geluk.
De temari bevat ook Japanse schoonheid
De Japanse esthetiek vereist schoonheid in alle dingen, dus het was logisch dat het maken van temari een kunstvorm werd, waarbij het functionele naaiwerk steeds decoratiever en gedetailleerder werd, totdat de ballen zeer ingewikkeld borduurwerk vertoonden.
Een gewaardeerd en gekoesterd kado
Temari zijn een zeer gewaardeerd en gekoesterd geschenk, dat symbool staat voor diepe vriendschap en loyaliteit, en geluk brengt. Het is een traditie dat moeders een bal maken voor hun dochter als nieuwjaarscadeau. Ze worden ook vaak gegeven als geschenk bij feestelijke gelegenheden. Temari zijn gevuld met zowel de zachtaardige geest als het vakmanschap van de maker, en er wordt geloofd dat ze geluk brengen. De schitterende kleuren en draden die worden gebruikt, staan ook symbool voor de wens dat de ontvanger een schitterend (gelukkig) leven tegemoet gaat.
Traditioneel leerproces
Traditioneel was het een lang en moeizaam proces om ambachtsman te worden in Japan, dat al op zeer jonge leeftijd begon. De aspirant maker werd aan een meester toevertrouwd en deed de eerste veertig jaar niets anders dan naar je meester kijken terwijl je dienstbare taken verrichtte in de werkplaats.
Je leerde alles door te observeren, maar kreeg geen les. Als de meester na veertig jaar van nederige inspanningen vond dat je oprecht was, werd je aangenomen als leerling voor de volgende dertig jaar, waarin je de patronen en ontwerpen van de meester keer op keer moest herhalen, maar nooit je eigen ontwerpen mocht maken. Pas na de dood van de meester kon je als meester worden erkend, als je jezelf had bewezen. Om vandaag de dag een Temari-kunstenaar te worden in Japan, moet je een specifieke opleiding volgen en examens afleggen, die meer dan tien jaar in beslag nemen om alle certificeringsniveaus te voltooien (en toch ook, relatief gezien, volgens het patroon van de leerlingperiode).
Reactie plaatsen
Reacties